18 Dec Opinión: nova sentenza do Constitucional que ratifica o carácter básico da Lei 22/73

Posted at 11:21h in Novas by
Recentemente publicouse no BOE (11-12-15),a sentenza do Pleno do Tribunal Constitucional de data 5-11-2015, que declara a inconstitucionalidade do artigo 47 da Lei de Medidas Tributarias e Administrativas do ano 2005 das Illas Baleares.

Aquel artigo establecía:

Artículo 47. Declaración de zona no registrable:

Por razón de interés público, se declara todo el territorio de las Illes Balears como zona no registrable a los efectos de lo establecido en el art. 39.3 de la Ley 22/1973, de 21 de julio, de minas, y en el art. 57.3 del Real Decreto 2857/1978, de 25 de agosto, por el que se aprueba el Reglamento general para el régimen de la minería.

A consecuencia práctica daquel artigo era que non se podía pedir un dereito da sección C) da Lei de Minas (permisos de investigación e concesións de explotación).

A sentenza, despois de lembrar:

  1. Que conforme ao artigo 149.1.25 da CE o Estado ten competencia exclusiva para ditar as “bases do réxime mineiro”. Centrándose en dilucidar se o réxime da registrabilidad dos terreos a efectos mineiros, contida na Lei de Minas do Estado é básico ou non, pois, en función diso, aquel artigo da lei autonómica será ou non conforme ao réxime de distribución de competencias Estado/CCAA.
  2. Que a definición do básico non debe quedar en cada caso á libre disposición do lexislador estatal, “pois iso permitiría deixar sen contido as competencias autonómicas” ( STC 80/1988, do 28 de abril, FJ 5). Debéndose considerar como bases ou lexislación básica “o común denominador normativo necesario para asegurar a unidade fundamental prevista polas normas do bloque da constitucionalidade que establecen a distribución de competencias” ( STC 48/1988, do 22 de marzo, FJ 3). Isto é, un marco normativo unitario, de aplicación a todo o territorio nacional ( STC 147/1991, do 4 de xullo, FJ 4), dirixido a asegurar os intereses xerais e dotado de estabilidade, xa que coas bases aténdese a aspectos máis estruturais que conxunturais ( STC 1/1982, do 28 de xaneiro, FJ 1); e que a partir de aí poderá “cada Comunidade, en defensa do seu propio interese, introducir as peculiaridades que estime convenientes dentro do marco competencial que na materia correspondente asígnelle o seu Estatuto” ( STC 49/1988, do 22 de marzo, FJ 16)..

Conclúe que os artigos da Lei de Minas de 1973 que determinan o réxime de terreos registrables (a efectos mineiros) son básicos e que a regulación contida naquel artigo da lei autonómica invade as competencias exclusivas do Estado, ao lexislar aspectos básicos da Lei de Minas estatal.

Aínda que na xurisprudencia constitucional non son abundantes os pronunciamentos sobre que aspectos da Lei de 1973 teñen carácter básico, penden de resolución ante o Alto Tribunal, dous novos recursos sobre leste mesmo tema:

  • Un, presentado polo Goberno de España contra o artigo 23.1 da Lei 10/2014 de Minas de Baleares, que establece que “De forma excepcional, poderá declararse a rexistrabilidade para os recursos mineiros da sección C a solicitude do interesado e se se acredita a dispoñibilidade dos terreos e o cumprimento do resto de condicións esixidas nos seguintes puntos.”
  • O outro, presentado tamén polo Goberno de España, neste caso contra o artigo 84 da Lei de Galicia 12/2014, do 22 de decembro, de medidas fiscais e administrativas, polo que se introduce unha Disposición Transitoria Segunda na Lei de Minas de Galicia que crea unha causa de caducidade ex novo e con efectos retroactivos.

Sexa como fora, volve poñer de manifesto, unha vez máis, que as prohibicións xenéricas da actividade mineira en amplas partes do territorio, sen que previamente pondérense caso a caso os intereses concorrentes, non é unha práctica legalmente plausible nin xuridicamente admisible. E iso vale tanto para os plans municipais que exclúen o uso extractivo no seu termo ( St TS 30/11/2011), como para os instrumentos de ordenación do territorio ( St TS 3/10/2010), como agora para o ámbito dunha Comunidade Autónoma. Principio leste, o do caso a caso, que no ámbito mineiro converteuse en lei, tanto por recollelo así o artigo 122 da Lei de Minas Estatal, como o 14 e o 24 da Lei de Minas de Galicia.